Verkouden, wat nu?

Van alle vragen die ik door de week heen hoor, is dit toch wel de meest gestelde: “Ik ben verkouden en moet spreken/zingen. Wat kan ik doen?” In deze blog geef ik je ideeën over wat helpt om te doen en wat je beter kunt laten als je zit te balen over een virus dat net op het verkeerde moment komt.

Het verkoudheidsvirus zorgt ervoor dat de slijmvliezen in je neus en keel ontstoken zijn. Het slijmvlies maakt normaal een kleine beetje vocht aan maar bij een verkoudheidsvirus welt het vlies op en gaat het veel slijm/snot aanmaken. Als gevolg van het ontstoken slijmvlies krijg je last van keelpijn, heesheid, niezen, een volle neus en soms ook hoesten of oorpijn (via de buis van Eustachius komt het virus in je oor terecht).

Natuurlijk hebben we allemaal geen zin in een virus. Daarom helpt het om te werken aan een goede weerstand en hygiëne. Tegelijkertijd ontkomt niemand er aan. Wat kun je doen?

Hydrateren
Het belangrijkste is om voldoende te hydrateren. Om virussen uit je lichaam te krijgen heeft je lymfestelsel voldoende vocht nodig om goed te functioneren. Ook je slijmvliezen hebben vocht nodig. Het bovenste laagje van de stemplooien bestaat uit slijmvlies. Als dit laagje uitdroogt, zullen de stemplooien minder soepel trillen. Het laten trillen van de stemplooien is stemgeven. Wil je soepel stemgeven dan helpt het dus om ervoor te zorgen dat de slijmvliezen voldoende gehydrateerd zijn. Koop een grote fles die je binnen handbereik zet en leegdrinkt (streef naar 2 liter per dag). Vul hem met water of eventueel thee zonder cafeïne. Laat dranken met alcohol en cafeïne juist staan want die onttrekken het vocht uit je lichaam.

Stomen
Naast interne hydratatie kun je ook gebruik maken van externe hydratatie. Van buitenaf kun je de stemplooien bevochtigen door het inhaleren van damp en daardoor irritatie verminderen. Het bevochtigen van de slijmvliezen helpt tegen het gevoel van een droge of pijnlijke keel. Ook kan de warme damp ervoor zorgen dat slijm/snot uit de holtes komt en daardoor een gevoel van ruimte en verlichting geven. Menthol irriteert de slijmvliezen dus stoom gewoon met heet water of eventueel met kamille. Een paar keer per dag stomen zoals grootmoeder deed, bak met warm water en een doek over je hoofd, is een goede manier. Daarnaast zijn er ook vernevelaars te koop die op het gebied van externe hydratatie de stem een handje kunnen helpen.
Tot slot kan een droge lucht in de woning, als gevolg van bijvoorbeeld de verwarming of airconditioning, ook zorgen voor irritatie van de slijmvliezen. Het helpt om regelmatig je raam open te zetten. Soms zijn aanvullende maatregelen verstandig om te zorgen voor een vochtigheidsgraad van ongeveer 50%.

Neusdouche
Water met zout helpt om het door het virus gezwollen slijmvlies te doen slinken. Je kunt een neusspray gebruiken, lauw water met zout in je neusgat doen of gebruik maken van een neusdouche (bv rhinohorn). Bij een neusdouche spuit je een spoeling van water en zout in het ene neusgat en komt het bij het andere neusgat er weer uit. Onderzoek toont aan dat de neusspoeling bacteriën, stof en pollen kan wegspoelen en daarom goed werkt bij allergieën als hooikoorts en verkoudheid. Daarnaast verbetert het ademen en gevoel van ruimte in de holtes doordat het slijmvlies slinkt en rustiger wordt.

Pastilles
Bij keelpijn geeft regelmatig slikken en meer speekselvloed verlichting. Drinken helpt, maar om die reden kan een dropje of keelpastille ook helpen. Bedenk daarbij goed, dat wat je eet over het strottenhoofd heen richting de slokdarm gaat en de stemplooien niet raakt. Een verkoudheid of keelpijn zal door een keelpastille niet verdwijnen of eerder genezen. Het kan wel de klachten iets verlichten of helpen bij een kriebelhoest vanwege de toename aan speeksel en het verhogen van de slikfrequentie. Snoepjes met menthol, zoals pepermunt, kunnen de slijmvliezen juist irriteren. Kies liever voor een dropje of milde keelpastille als Isla Moos.

Lax vox
In mijn blog ‘Alles over bubbelen en rietjes’ heb ik uitgebreid geschreven over SOVT-oefeningen en lax vox. Bij een verkoudheidsvirus helpt het bubbelen voor extra doorbloeding en het herstel van de bovenste geïrriteerde slijmvlieslaag van de stemplooien. Ook geeft lax vox ruimte en ontspanning in het keelgebied en is het een fijne manier om slijm los te trillen. Omdat ook bij verkoudheid geldt: als je het slijm van de stembanden kunt lostrillen door spreken, lax vox, liptrillen of neuriën dan is dat beter dan het slijm er met kracht vanaf hoesten of schrapen.

Rust
Iets extra’s doen en een mandje vol hoestdrank en keelpastilles afrekenen, is vaak makkelijker dan minder doen. Toch is slaap en rust van essentieel belang voor het herstel. Slaap versnelt namelijk het genezingsproces van het lichaam. Rust betekent niet alleen slapen en bankhangen maar ook je stem rust gunnen. Kijk wat je kunt doen om minder te spreken of zingen. Werk thuis, ga niet naar situaties waar je over het lawaai heen moet komen, kies voor silent practice in plaats van echt zingen en vermijd roepen. Waak ervoor dat je opeens anders gaat praten dan normaal omdat je je stem wilt sparen, vaak ga je dan juist forceren (bv door te fluisteren of met minder energie te spreken).

Dus zorg goed voor jezelf en ontdek dat je lichaam, ook als is het niet altijd volgens het gewenste tempo 😊, in staat is om het virus de deur uit te werken en ervoor te zorgen dat je daarna weer gewoon kan spreken en zingen zoals je altijd deed.